Jeszcze raz chciałbym wyraźnie zaznaczyć, że moim zamiarem nie jest opisywanie procedur służących uniknięciem odpowiedzialności karnej jednak w obecnych czasach mamy do czynienia z coraz częstszymi drogowymi kontrolami policji i nie zawsze zakwalifikowanie kierującego jako popełniającego wykroczenie lub przestępstwo jest uzasadnione.

Ze względu na fakt, że dolegliwości tak wykroczeniowe jak i karne są bardzo surowe przeprowadzenie rzetelnej oceny kwalifikującej osobę do grona naruszających prawo ma istotne znaczenie dla dalszego życia obywatela. To samo dotyczy samych procedur jakie są przeprowadzane przez organy ścigania. Moim zdaniem czynności te winny być wykonywane ze ścisłym przestrzeganiem istniejących przepisów jak również z użyciem odpowiednich i dopuszczonych prawnie procedur.

Bardzo często w wypadku kontroli drogowej na skutek której policjanci podejrzewają złamanie prawa i po dokonaniu pomiarów, osoba jest zatrzymywana i przewożona na komisariat policji w tym przypadku do szpitala, gdzie pobierana jest krew na zawartość środków psychoaktywnych i odbywają się czynności procesowe np. przesłuchanie kierowcy – potencjalnego podejrzanego czy jeszcze inne procedury. Nie bez znaczenia w opisywanym przypadku jest też sposób pobierania krwi i to, czy zachowane zostały wszystkie zasady i procedury m.in. ilość pobranej krwi.

Podobnie jaka we wcześniejszych pisach nadmieniłem, pierwsze godziny po zatrzymaniu mają fundamentalny wpływ na późniejszy przebieg postepowania karnego i możliwość obrony. Zdarzają się przypadki, gdzie śledczy namawia do przyznania się do winy i poddania dobrowolnej karze oferując tzw. łagodny wymiar kary, który nie zawsze odpowiada interesom zatrzymanego. Dlatego warto się zastanowić i pamiętać, że jeżeli jest się potencjalnym podejrzanym to oprócz konieczności ujawnienia swoich danych oraz poddania się badaniom nie ma obowiązku składania jakichkolwiek wyjaśnień w sprawie. Zawsze można to poczynić później, choćby nawet przed Sądem.

Prowadzenie samochodu pod wpływem narkotyków (środków odurzających) jest traktowane podobnie jak kierowanie pod wpływem alkoholu. Ilość wykrytych środków psychoaktywnych decyduje, czy zostaniemy zakwalifikowani jako popełniający wykroczenie, czy przestępstwo. W tym jednak przypadku kryterium nie stanowią promile tylko miara wykrytych substancji psychoaktywnych we krwi.

Istotna w takim wypadku jest opinia biegłych toksykologów, którzy porównują nasz stan odurzenia do stanu jak po spożyciu alkoholu. Zatem mamy do czynienia z możliwością postawienia zarzutu takiego jak jazdy po spożyciu alkoholu albo stanu nietrzeźwości. Przypomnę, że pierwszy przypadek to jazda powyżej 0,2 promila do 0,5 promila a drugim powyżej 0,5 promila. W przypadku jazdy pod wypływem środków psychoaktywnych brane jest jednak pod uwagę również to, co zawiera protokoł pobrania krwi, w którym lekarz również powinien określać zachowanie badanego m.in jaki był kontakt z badanym, czy zachowywał równowagę, jaka była jego mowa (wyraźna/bełkotliwa), jak źrenice reagowały na światło oraz inne istotne elementy zachowania się kierowcy.

Podobnie jak w przypadku prowadzenia pod wpływem alkoholu kodeks przewiduje dwa rodzaje kar w zależności, czy jest to wykroczenie, czy przestępstwo.

Zgodnie z art. 87 Kodeksu wykroczeń osoba, która w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu (do 30 dni) albo grzywny od 50 do 5000 zł. Dodatkowo sąd zmuszony jest orzec w stosunku do kierowcy, który popełnił omawiane wykroczenie, obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów w wymiarze od 6 miesięcy do lat 3, który obejmować powinien pojazd, którym sprawca dopuścił się popełnienia wykroczenia.

Prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu środków psychoaktywnych takim jak w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem stypizowanym w art. 178a§1 Kodeksu karnego (k.k.), który brzmi: kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Dodatkowo sąd zmuszony jest orzec w stosunku do kierowcy, który popełnił omawiane wykroczenie, obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata, który obejmować powinien pojazd, którym sprawca dopuścił się popełnienia wykroczenia.

Tak samo jak w wypadku prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości kara jest zaostrzana w wypadku tzw. recydywy tj. popełnienia przestępstwa po raz drugi w okresie trwania kary poprzedniej.

Jeżeli kierowca prowadzący samochód w stanie nietrzeźwości (art.178a §1) był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo określone w art. 173, 174, 177 lub art. 355 § 2 popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo dopuścił się jazdy w stanie nietrzeźwości w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo, podlega wówczas karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W tym wypadku można liczyć się z dożywotnią utratą prawa jazdy.

Najistotniejszym z punktu widzenia obrony jest rodzaj kwalifikacji czynu, czy jest to wykroczenie, czy przestępstwo. Nie trzeba zaznaczać, że sankcje są niewspółmiernie różne i ich dolegliwość też ma znaczenie dla potencjalnego podejrzanego i w ostateczności skazanego.

Nie ma przyjętych żadnych norm w oparciu, o które można by przypisać danemu czynowi wykroczenia czy też przestępstwa. Dodatkowo należy mieć na uwadze fakt, że jazda pod wpływem, w której kierujący nie przekracza 0,2 promila nie jest sankcjonowana, tak więc ustalenie faktycznego i proporcjonalnego do alkoholu stężenia środków psychoaktywnych jest niezmiernie trudne i skomplikowane. Często powołani biegli nie chcą w ogóle odpowiadać na takie pytania co uniemożliwia trafne postawienia zarzutów bądź uwolnienie od odpowiedzialności karnej. Zatem niezmiernie istotne jest aktywne branie w postepowaniu bowiem należy ustalić, czy ilość substancji psychoaktywnych będzie kwalifikowała podejrzanego do postawienia zarzutów z kodeksu karnego czy kodeksu wykroczeń, czy być może nie będzie w ogóle podlegało typizacji określonej w przepisach karnych.

Chętnie odpowiem na Państwa pytania w tej kwestii.